Istnieją przypadki, w których po spełnieniu ściśle określonych przez prawo warunków, zachodzi możliwość legalnego zwolnienia konkretnego podmiotu z VAT (value-added tax). Aktualnie obowiązującym w Polsce aktem prawnym, który reguluje tę kwestię, jest Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Sytuacje, w których przedstawiona na początku idea znajduje swoje zastosowanie, zostały wyodrębnione z uwagi na dwa podstawowe kryteria – podmiotowe oraz przedmiotowe.
Trzeba podkreślić, że zwolnienia należące zarówno do jednej, jak i drugiej grupy, są gwarantowane z góry (automatyczne, przysługujące z mocy prawa). Podatnik nie ma obowiązku deklarowania chęci skorzystania z tego rozwiązania, musi dokonać pisemnego zgłoszenia dopiero wtedy, gdy chce zrezygnować z takiej opcji. Już teraz sprawdź najważniejsze informacje na temat zwolnień z podatku VAT.
Podmiotowe zwolnienie z VAT – komu przysługuje?
Zwolnienie z płacenia podatku VAT o charakterze podmiotowym wynika z art. 113 wspomnianej wcześniej ustawy. Z zamieszczonych tam informacji można wywnioskować, że obowiązek płacenia świadczenia pieniężnego nie ciąży na podatnikach, u których w danym roku podatkowym obroty są niższe i nie przekraczają wskazanej kwoty. W 2022 roku jest to 200 000 złotych (netto).
Dalsza część tego przepisu wskazuje, jakich komponentów nie bierze się pod uwagę podczas wyliczania łącznej wartości sprzedaży. Ponadto znajduje się tam wykaz podmiotów, których nie dotyczy omawiane zwolnienie – zajmują się oni sprzedażą określonych towarów lub usług. Jako przykład można wskazać chociażby podatników dokonujących dostaw nowych środków transportu oraz świadczących usługi prawnicze lub jubilerskie.
Wyznaczony w ustawie limit ma charakter proporcjonalny. Ta jego cecha znajduje swoje zastosowanie przede wszystkim wobec podatników startujących ze swoją działalnością gospodarczą w trakcie roku. Wtedy ostateczna kwota jest ustalana adekwatnie do okresu, w jakim funkcjonuje przedsiębiorstwo. Dla uproszczenia obliczeń oraz w celu zagwarantowania ich poprawności stosuje się następujący wzór: aktualną wartość limitu mnoży się przez liczbę dni pozostałą do końca roku od momentu rozpoczęcia działalności, a na koniec otrzymany iloczyn dzieli się przez liczbę wszystkich dni w konkretnym roku podatkowym. W celu dokonania takich wyliczeń można również skorzystać z dostępnych w Internecie kalkulatorów.
Zwolnienie przedmiotowe z podatku VAT – na czym polega?
Zwolnienia przedmiotowe z podatku VAT ustalane są na podstawie rodzaju wykonywanych czynności (wyłącznego przedmiotu działalności), a nie w związku z uzyskaną kwotą sprzedaży. Takie usługi i towary wymienione są w art. 43 ust. 1 omawianej ustawy. W tym katalogu można znaleźć między innymi: dostawę złota dla Narodowego Banku Polskiego, jak również usługi: finansowe, transportu sanitarnego, pomocy społecznej, psychologa, lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej oraz te polegające na nauczaniu języków obcych.
Zwolnienie z podatku VAT – podsumowanie
Zaprezentowane powyżej informacje pokazują, że w niektórych przypadkach (i po spełnieniu określonych wymogów) przedsiębiorcy mają swobodę w zakresie decydowania o tym, czy chcą zostać czynnymi podatnikami VAT, czy też wolą skorzystać z dostępnych dla nich zwolnień. Wiele zależy tutaj od indywidualnych uwarunkowań – zwłaszcza rodzaju prowadzonej działalności oraz uzyskiwanej wartości sprzedaży i dokonanej na tej podstawie kalkulacji. Rozważając tę kwestię, trzeba jednocześnie zwracać uwagę na zalety wynikające z korzystania ze zwolnienia z podatku VAT. Do takich atutów należy między innymi: ograniczony zakres obowiązków ewidencyjnych oraz brak konieczności składania zeznania podatkowego VAT-R i prowadzenia ewidencji w formie elektronicznej. Jest to duży przywilej zwłaszcza w kontekście funkcjonowania mniejszych przedsiębiorstw. Dla wielu osób są to kluczowe argumenty skutecznie rozwiewające wszelkie wątpliwości, które mogą początkowo pojawiać się w tym temacie.